Ο αστακός, που σήμερα θεωρείται ένα από τα πιο ακριβά και εκλεκτά εδέσματα, κάποτε ήταν το «φαγητό των φτωχών». Η ιστορία του αποκαλύπτει μια εντυπωσιακή μετάβαση από την περιφρόνηση στην πολυτέλεια, καθώς από βασική τροφή για κρατούμενους και υπηρέτες κατέληξε να γίνει σήμα κατατεθέν της γαστρονομικής υπεροχής.
Κατά την αμερικανική αποικιακή περίοδο, οι αστακοί ήταν τόσο άφθονοι που οι άνθρωποι τους θεωρούσαν κάτι παραπάνω από περιττό. Οι αυτόχθονες φυλές της περιοχής τους χρησιμοποιούσαν ως λίπασμα για τις καλλιέργειές τους ή δόλωμα για το ψάρεμα. Για τους κατοίκους των παράκτιων περιοχών, οι αστακοί ήταν απλώς «καθαριστές της θάλασσας», καθώς τρέφονταν με νεκρή οργανική ύλη, κάτι που τους απέδωσε τη φήμη του «βρώμικου» τροφίμου.
Από τα τραπέζια των φυλακών στις αγωγές υπηρέτων
Ο αστακός ήταν τόσο ευτελής τροφή, που συχνά προσφερόταν σε φυλακισμένους, υπηρέτες και φτωχούς. Στη Μασαχουσέτη, οι υπηρέτες έφτασαν να κινηθούν νομικά για να περιορίσουν τα γεύματα με αστακό σε τρεις φορές την εβδομάδα, και μάλιστα κέρδισαν την υπόθεση. Η αφθονία των αστακών στις ακτές τους έκανε εύκολη τροφή για αυτούς που δεν είχαν πρόσβαση σε κάτι καλύτερο. Μάλιστα, για να αποφύγουν το στίγμα της φτώχειας, πολλοί άνθρωποι έθαβαν τα κελύφη των αστακών για να κρύψουν ότι τα είχαν καταναλώσει.
Ο αστακός φθηνότερος από τα φασόλια
Στις αρχές του 19ου αιώνα, ο αστακός ήταν τόσο φθηνός που κόστιζε λιγότερο από τα διάσημα φασόλια της Βοστώνης. Οι άνθρωποι τον έτρωγαν κυρίως σε σούπες ή αναμεμειγμένο με ζυμαρικά. Ακόμη και οι γάτες τρέφονταν με αυτόν. Για τη μεσαία τάξη και τους πλούσιους, ήταν αδιανόητο να καταναλώσουν ένα τέτοιο φαγητό.
Η ανατροπή: Τα τρένα και η άνοδος του αστακού
Στα τέλη του 19ου αιώνα, η εικόνα του αστακού άρχισε να αλλάζει χάρη στα σιδηροδρομικά δίκτυα. Καθώς τα τρένα ξεκίνησαν να σερβίρουν φαγητό, οι επιβάτες που δεν γνώριζαν τους αστακούς, αλλά δεν είχαν προκαταλήψεις, τους δοκίμασαν και τους βρήκαν νοστιμότατους. Αυτό οδήγησε σε αύξηση της ζήτησης και σύντομα άρχισε η κονσερβοποίηση του αστακού, κάτι που άνοιξε τον δρόμο για τη διάδοσή του.
Από το «ταπεινό» γεύμα στο πιάτο της πολυτέλειας
Με τη μείωση του πληθυσμού των αστακών και την αύξηση της ζήτησης, οι τιμές άρχισαν να ανεβαίνουν. Μέχρι τη δεκαετία του 1920, ο αστακός θεωρούνταν πλέον ακριβό τρόφιμο. Στη δεκαετία του 1950, η φήμη του είχε φτάσει στο αποκορύφωμά της, καθώς σερβιριζόταν σε πολυτελή εστιατόρια και ήταν συνώνυμος της χλιδής. Διασημότητες και πλούσιοι λάτρεις της γαστρονομίας τού έδωσαν το στάτους που διατηρεί μέχρι σήμερα.
