Η αστυνομική επιχείρηση που συγκλόνισε το Ρίο ντε Τζανέιρο έχει ήδη καταγραφεί ως η πιο φονική στην ιστορία της πόλης. Τουλάχιστον 64 άνθρωποι, ανάμεσά τους τέσσερις αστυνομικοί, σκοτώθηκαν σε μια μαζική επέμβαση εναντίον της ισχυρής συμμορίας Comando Vermelho. Το γεγονός συνέβη λίγες μόνο ημέρες πριν η πόλη υποδεχτεί διεθνείς εκδηλώσεις για το κλίμα, μετατρέποντας το Ρίο σε παγκόσμιο επίκεντρο όχι για τη φιλοξενία, αλλά για το αίμα.
Η επιχείρηση συγκλόνισε όχι μόνο λόγω του αριθμού των νεκρών, αλλά και για την αγριότητα των συγκρούσεων. 2.500 αστυνομικοί, τεθωρακισμένα οχήματα και drones ενεπλάκησαν στις φαβέλες Alemão και Penha, όπου οι συμμορίες απάντησαν με φωτιά, εκρήξεις και οδοφράγματα.
Μάχες στις φαβέλες – ένας πόλεμος μέσα στην πόλη
Οι κάτοικοι περιγράφουν ώρες τρόμου. Οι πυροβολισμοί ακούγονταν ασταμάτητα, ο καπνός σκέπασε τον ορίζοντα, και οι δρόμοι μετατράπηκαν σε εμπόλεμες ζώνες. Οι συμμορίες έκαψαν αυτοκίνητα για να καθυστερήσουν τις δυνάμεις ασφαλείας, ενώ βίντεο της αστυνομίας δείχνουν drones οπλισμένα με χειροβομβίδες — μια φρικιαστική ένδειξη της τεχνολογικής αναβάθμισης του οργανωμένου εγκλήματος.
Ο κυβερνήτης του Ρίο, Κλαούντιο Κάστρο, υπερασπίστηκε την επιχείρηση, λέγοντας: «Είμαστε σταθεροί απέναντι στη ναρκοτρομοκρατία». Σύμφωνα με τις αρχές, έγιναν 81 συλλήψεις, ενώ στόχος ήταν η εκτέλεση 250 ενταλμάτων σύλληψης για εμπόρους ναρκωτικών και κυκλώματα ξεπλύματος χρήματος.
Διαβάστε επίσης
Αντιδράσεις και διεθνής κατακραυγή
Η φονική αστυνομική επιχείρηση προκάλεσε κύμα αντιδράσεων σε ολόκληρη τη Βραζιλία. Οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων καταγγέλλουν «τυφλή βία» σε βάρος φτωχών κοινοτήτων. Δημοσιογράφοι του Reuters κατέγραψαν δεκάδες άνδρες να οδηγούνται ημίγυμνοι υπό κράτηση, ενώ οικογένειες θρηνούσαν έξω από νοσοκομεία.
Η Καρολίνα Ρικάρντο, διευθύντρια του οργανισμού Sou da Paz, δήλωσε: «Αυτή η προσέγγιση είναι αποτυχημένη. Δεν πλήττει το οργανωμένο έγκλημα, αλλά τις φτωχές γειτονιές που ζουν υπό φόβο και βία». Το Γραφείο του Ύπατου Αρμοστή του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα εξέφρασε αποτροπιασμό και κάλεσε τις βραζιλιάνικες αρχές να διεξαγάγουν διαφανή έρευνα για πιθανά εγκλήματα και παραβιάσεις δικαιωμάτων.
Η διεθνής εικόνα της Βραζιλίας στο μικροσκόπιο
Η χρονική συγκυρία δεν θα μπορούσε να είναι πιο δύσκολη. Το Ρίο ετοιμάζεται να φιλοξενήσει τη Σύνοδο C40 για το Κλίμα και το βραβείο Earthshot του πρίγκιπα Γουίλιαμ, με προσκεκλημένους όπως η Κάιλι Μινόγκ και ο Σεμπάστιαν Φέτελ. Την ώρα που η κυβέρνηση του Λούλα ντα Σίλβα θέλει να δείξει πρόοδο και ασφάλεια, η εικόνα των ένοπλων συγκρούσεων υπονομεύει κάθε προσπάθεια σταθερότητας.
Η Βραζιλία βρίσκεται και πάλι μπροστά στο ίδιο δίλημμα: ασφάλεια ή δικαιώματα; Και για τους κατοίκους των φαβελών, κάθε απάντηση φαίνεται να πληρώνεται με αίμα. Η τραγωδία αυτή υπενθυμίζει πως η ειρήνη δεν κατακτιέται με πολυβόλα, αλλά με κοινωνική πολιτική, δικαιοσύνη και παιδεία.
